คืนสู่ธรรมชาติ ทะนุถนอมสมอง
เราทุกคนอาจจะเคยรู้สึก หรือเคยสังเกตว่า เวลาที่เราไปเที่ยว ไม่ว่าจะเป็นป่าเขา น้ำตก ทะเล จนกระทั่งเข้าไปเยี่ยมเพื่อนหรือญาติมิตร ที่อยู่ต่างจังหวัด ที่ไม่ได้พลุกพล่าน แออัด เต็มไปด้วยถนนหนทาง ตึกรามบ้านช่อง ห้างสรรพสินค้าประดามี เรากลับรู้สึกสงบ ไม่ร้อนรุ่ม อารมณ์นิ่งขึ้นอย่างประหลาด ไม่ได้จำเป็นต้องรีบเร่ง กลับเป็น ‘สโลว์ไลฟ์’ ลองจับแตะหัวใจตัวเองมันไม่ได้เต้นโครมคราม ตึกตัก เร็วเกิน 100 ตลอด สิ่งเหล่านี้มีอิทธิพลต่อใจ ต่อสมอง และคลายความเครียด อย่างไรก็ตาม หลักฐานประจักษ์ชัดเจนถึงความเชื่อมโยงสัมพันธ์ไป ถึงสมอง มีการพิสูจน์ในปีนี้เอง ตามรายงานในวารสาร Molecular Psychiatry ของเครือเนเจอร์ จากสถาบัน Max Planck Institute for Human Develop ment, Lise Meitner Group for Environmental Neuroscience ของเยอรมนี ทั้งนี้โดย คณะผู้วิจัยได้เชื่อมโยงภาวะการเกิดโรค หรือความผิดปกติทางอารมณ์ ความวิตกกังวล หดหู่ […]
วิตามิน ดี…มีข้อดี แต่จำกัด
ข้อมูลทั้งหมดนี้ มาจากการสัมภาษณ์ Dr.JoAnn Manson ในวันที่ 12 ตุลาคม 2022 ใน Medscape Neurology ท่านเป็นศาสตราจารย์ทางอายุรศาสตร์ ที่โรงเรียนแพทย์ Harvard and Brigham and Women’s Hospital และได้แถลงอธิบายผลของการวิจัยล่าสุด โดยเฉพาะที่เป็นการศึกษาทางคลินิกในแบบ randomized controlled trials ซึ่งเป็นการทดลองแบบสุ่มและมีกลุ่มควบคุมในเรื่องของการเสริมวิตามินดี และสรุปข้อที่ควรประพฤติ ปฏิบัติ สำหรับในการแนะนำและรักษาทางคลินิกและสำหรับประชาชนทั่วไป ทั้งนี้ คุณหมอเป็นผู้อำนวยการของโครงการศึกษาวิจัยทางคลินิกที่ใหญ่ที่สุดในโลก คือ Vitamin D and Omega-3 trial (VITAL) โดยได้ให้ข้อมูลดังต่อไปนี้ โดยชี้ว่าเป็นเวลานานมากแล้วที่คนทั่วไปจะเข้าใจว่าวิตามินดีนั้น เปรียบเสมือนเป็นยาหรือกระสุนวิเศษ ที่สามารถที่จะรักษาโรคหรือภาวะทางสุขภาพเจ็บป่วยเรื้อรังได้ ตั้งแต่มะเร็ง โรคทางหัวใจและเส้นเลือด เบาหวาน กระดูกหัก สมองเสื่อม ไปจนกระทั่งถึงภาวะหดหู่ซึมเศร้า ทั้งนี้ข้อมูลที่นำมาอ้างอิงเป็นหลักฐานนั้น นำมาจากการศึกษาและสังเกต (observational study) จากการที่คนจะมีความเสี่ยงต่อโรคหรือภาวะดังกล่าวลดลง ถ้ามีระดับของ 25-hydroxy vitamin […]
โควิด ปลายปี ถึงต้นปี รักษาสุขภาพ โรคประจำตัวให้ดีที่สุด ควบคุมอาหาร ออกกำลังและแดด ให้อะไรเรามากกว่าที่คิด นอกจากวืตามิน ดี
เบาหวานสมองเสื่อม…ยาอะไรช่วยได้
เบาหวานจัดเป็นผู้ร้ายตัวสำคัญใครเป็นแล้วก่อให้เกิดผลร้าย ทั่วร่างกาย ทุกอวัยวะ และถ้าคุมไม่ดี ทั้งตาบอด ไตวาย เส้นเลือดตีบตันทั้งหัวใจสมอง จนกระทั่งเส้นเลือดที่ไปเลี้ยงอวัยวะอื่นๆ ขาดำ เท้าดำ มือเท้าชา จากการที่เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงผิวหนังและเส้นประสาทได้พอเพียง และเบาหวานยังเกิดภาวะวิกฤติ เนื่องจากกลายเป็นคนเปราะบางเกิดมีสภาวะทำให้เครียด เช่น จากการติดเชื้อ โดยการที่เกิดมีน้ำตาลสูงเป็นหลายร้อย (hyperosmolar) โดยที่จะมีเลือดเป็นกรดและมีคีโตน (diabetic ketoacidosis) อยู่ด้วย หรือไม่ก็ตาม ทำให้หมดสติ ช็อก ตาย ถ้าช่วยไม่ทัน และอีกทั้งเบาหวานยังเป็นโรคกรรมพันธุ์ ถ่ายให้ลูกหลานได้ถ้วนหน้า ที่จะละเลยเสียมิได้ก็คือเบาหวานทำให้เป็นสมองเสื่อมได้ง่ายขึ้น ได้เร็วขึ้นกว่าปกติ จากรายงานต่างๆที่ผ่านมาพบว่า ผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานมีความเสี่ยงที่จะเกิดสมองเสื่อมทุกชนิด เพิ่มขึ้นได้ถึง 73% และความเสี่ยงที่จะเกิดสมองเสื่อมจากโรคอัลไซเมอร์ สูงขึ้น 56% และสมองเสื่อมที่เกิดขึ้นจากเส้นเลือดตีบตันทั่วสมอง (vascular dementia) เพิ่มขึ้น 127% ยาที่ใช้รักษาเบาหวาน โดยที่ต้องควบคุมความประพฤติ ปฏิบัติตัวให้ดี ในการกินอาหารร่วมไปด้วย มีมากมายหลายหลากชนิดที่ออกมาในระยะหลังต่างก็เริ่มมีราคาแพงมหาศาล และยังต้องควบใช้หลายตัวด้วยกัน นัยว่า ช่วยกันต่อสู้หลายกลไก โดยไม่เกิดความเสี่ยงมากที่ทำให้น้ำตาลตกต่ำจนหมดสติไม่รู้ตัว และทำให้ระดับน้ำตาลลดลงรวมทั้งค่าน้ำตาลสะสมดีขึ้น แต่อย่างไรก็ตาม ไม่ได้มีข้อมูลชัดเจนว่าสามารถที่จะช่วยลดความเสี่ยงของโรคสมองเสื่อมได้ชัดเจน […]
กำเนิดของโควิดเกี่ยวพันกับการศึกษาวิจัยในห้องแล็บ
Covid “most likely” เกิดจากการวิจัยที่เกี่ยวข้องกับไวรัส research related activities มากกว่าที่จะเกิดจากธรรมชาติ (จาก senate วุฒิสภา สหรัฐฯ) 1.จุดแรกที่เกิดในคน อยู่ใกล้ Wuhan institute of Virology ตั้งแต่ตุลาคม 2019 2.Covid ยังไม่พบ intermediate host หรือสัตว์ตัวกลางใดๆ สำหรับค้างคาวมงกุฎิ พบไวรัสใกล้ covid แต่ไม่ใช่ covid และไม่เข้าคน ปกติแล้ว ไวรัสจากค้างคาวต้องผ่านสัตว์ตัวกลางเพื่อเพาะบ่มวิวัฒนาการระยะหนึ่งจึงจะมีความสามารถเข้ามนุษย์ได้ แต่ค้างคาวในพื้นที่ต่างๆที่ผ่านการสำรวจใน Yunnan ลาว มีแต่คล้าย covid และถ้ามีการผ่านตัวกลางจริงที่กลายเป็นโควิดบริเวณพื้นที่กว้างขวางเหล่านี้น่าจะมีคนที่ติดโควิดตั้งแต่ต้นในพื้นที่ต่างๆ และระยะเวลาต่างๆ เช่น ตัวอย่างที่เห็นในไข้หวัดนก avian flu H7N9 ในจีน ที่มีการกระจายทั่วไปในนกทั่วพื้นที่ก่อน จนมีการกระจายเข้าคนในพื้นที่ต่างๆ ณ เวลาต่างๆ หรือ MERS ก็ตาม หรือ SARS […]
กินเร็วตั้งแต่เช้า…ตายช้า
รายงานการศึกษาทั้งสองชิ้นในวารสาร Cell Metabolism (clinical and translational report) 4 ตุลาคม 2022 ตอกย้ำการให้ความสำคัญกับเรื่องของอาหาร ซึ่งขณะนี้เราทราบกันดีอยู่แล้วว่า อาหารเมดิเตอร์เรเนียนที่มากผัก ผลไม้ กากใย น้ำมันมะกอก ไวน์แดง แป้งไม่มาก จัดเป็นอาหารช่วยชีวิต ซึ่งในคนไทยเราก็มีผักผลไม้มากมายมหาศาลตามฤดูกาลอยู่แล้ว ปรับแต่งให้เข้ากับรสชาติไทยๆ เป็นส้มตำ เคียงผักนานาชนิด แต่อย่าให้เค็มมาก ลดข้าวเหนียวลงบ้าง เนื้อสัตว์ทั้งหลายพยายามหลีกเลี่ยง แต่ได้โปรตีนจากถั่ว จากพืช และปลา ปู กุ้ง หอย แต่คำถามหลักใหญ่อีกข้อคือ ถ้ากินเท่าเดิม เป็นชนิดของอาหารที่ดีตามข้างต้น จะกินตอนไหนดีตั้งแต่หลังตื่นนอน หรือชะลอไปเที่ยงหรือหลังเที่ยงไปจนกระทั่งถึงสอง สามทุ่ม แบบไหนจะดีกว่ากัน หรือจะเรียกกันง่ายๆว่า early eater กับ fast eater เหมือนที่มีการศึกษาก่อนหน้าและหมอได้เคยเรียนให้ทราบในบทความ งดข้าวเช้า ตายเร็ว ในคอลัมน์สุขภาพหรรษานี้ และไม่นานมานี้ เราก็ทราบว่าการกินเป็นช่วงสั้นและกินแต่น้ำในช่วงเวลาที่เหลือในแต่ละวัน หรือจะเป็นเพียงผลไม้ที่เรียกว่า ไอ-เอฟ หรือ intermittent […]
จุลินทรีย์ในลำไส้…ที่มาและที่จะไปต่อ (ตอนที่ 1)
หมอได้เรียนให้ทราบถึงเรื่องจุลินทรีย์ในลำไส้มาหลายบทหลายตอนแล้ว ก็จะขอสรุปความสำคัญความเป็นมาและปัจจุบันรวมถึงอนาคต ที่จะมีการนำไปใช้ต่อให้ได้ความรู้เบื้องต้น ความเป็นไปของโรคและเราจะสามารถขัดขวางไม่ให้โรครุนแรงขึ้นได้อย่างไร เรื่องของลำไส้ในทางการแพทย์และเกี่ยวกับสมอง ความจริงเป็นเรื่องที่หมออย่างพวกเราโดยเฉพาะหมอสมอง รับทราบกันมาตลอด หลักฐานเนิ่นนานมีมาตั้งแต่ปี 1817 ที่ศัลยแพทย์ชาวอังกฤษชื่อเจมส์ พาร์กินสัน ซึ่งต่อมาก็เป็นที่มาของชื่อโรค ได้รายงานว่า ผู้ป่วยหลายรายที่มาด้วยอาการสั่นที่ในขณะนั้นตั้งชื่อว่า “shaking palsy” มีท้องผูกนำมาก่อน และผู้ป่วยหนึ่งในหกราย ที่ได้ทำการบรรเทาเยียวยาอาการทางลำไส้ ปรากฏว่า ความแปรปรวนของการเคลื่อนไหวและการสั่นกลับดีขึ้น ทั้งๆที่ในสมัยนั้นไม่ได้มียาอย่างในปัจจุบันที่ใช้กันอยู่ด้วยซ้ำ เรื่อยมาจนกระทั่งถึงโรคคูรู (Kuru) ที่มีการจับตาตั้งแต่ปี 1910 และมีการศึกษาหาสาเหตุและวิธีการแพร่ระบาดในทศวรรษ 1950 คูรู แปลว่า สั่น ในชนเผ่าโฟร์ ปาปัวนิวกินี ที่มีการคารวะผู้เสียชีวิตด้วยการเอาอวัยวะและสมองมาบริโภค และคนบริโภคก็เกิดโรคทางสมอง ที่มีอาการสั่นโยก เดินโซเซ และมีอารมณ์ผิดปกติ เช่น หัวเราะไม่มีสาเหตุและหัวเราะไม่หยุด (laughing sickness) และเกิดจากความผิดปกติของการควบคุมอารมณ์จากกลุ่มเซลล์ประสาทสมอง (pseudobulbar palsy) และมีการค้นพบในเวลาต่อมาว่า เกี่ยวพันกับการกินอวัยวะโดยเฉพาะสมองตกมาที่ลำไส้ และพิสูจน์ในเวลาต่อมาว่า เป็นโปรตีนผิดปกติที่ปฏิบัติตัวเหมือนเชื้อโรคและติดต่อได้ จนได้ชื่อว่า พรีออน (prion) และเป็นต้นกำเนิดของโรคความเสื่อมของสมอง ที่เกิดจากโปรตีนที่บิดพับตัวผิดปกติ (misfolded […]
ดีมั้ย…อาบหรือว่ายน้ำเย็นเจี๊ยบ
ความเชื่อไปจนกระทั่งถึงประเพณี ประพฤติ ปฏิบัติ การแช่น้ำเย็นเจี๊ยบหรือแช่น้ำแข็ง มีมานานแล้ว และมีในรูปแบบต่างๆ เช่น ในประเทศหนาว โดยเฉพาะในฤดูหนาวมีการว่ายน้ำเย็นจัด ถึงขนาดที่เปิดแผ่นน้ำแข็งและลงไปว่ายในน้ำ และมีสมาคมนานาชาติยกตัวอย่างเช่น international ice swimming association หรือ international winter swimming association โดยในแต่ละสมาคมก็จะมีการกำหนดให้ว่ายในน้ำที่อุณหภูมิ -2 ถึง 2 องศา หรือในระหว่างอุณหภูมิ 2.1 ถึง 5 องศา หรือ 5.1 ถึง 9 องศา เป็นต้น การว่ายในน้ำแข็งหรือน้ำเย็นเจี๊ยบ เช่นนี้ เปรียบเสมือนเป็นการท้าทายร่างกาย ให้มีการปรับเปลี่ยนตัวให้ได้ ซึ่งรวมถึงทุกอวัยวะและสมอง ในการปรับให้มีการรักษาสมดุลความร้อนในร่างกาย โดยที่ร่างกายมีระบบควบคุมการระบายหรือสร้างและเก็บความร้อน เช่น ทางผิวหนังซึ่งจะเชื่อมโยงกับเส้นเลือดที่อยู่ในชั้นไขมันและมีการยืดหดตามความเหมาะสม แต่ในร่างกายส่วนที่อ่อนบาง เช่น มือ เท้า จมูก และใบหู จะมีกลุ่มเส้นเลือดอีกชนิดที่ไม่เหมือนกัน ดังนั้น จึงถูกกระทบได้ง่ายเมื่อเจอกับความเย็น กลไกอื่นๆคือ […]
หมอธีระวัฒน์ เตือนติดโควิด กักตัว 5 วันจนเหลือ 1 ขีด ยังมีโอกาสแพร่เชื้อได้
หมอธีระวัฒน์ เผยติดโควิด-19 กักตัว 5 วัน ตรวจ ATK ขึ้น 1 ขีด ยังแพร่เชื้อต่อได้ แนะใส่หน้ากากอนามัย ทานข้าวคนเดียวต่ออีก 5 วัน วันที่ 9 ธันวาคม 2565 ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หรือ หมอดื้อ ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้โพสต์ข้อความแนะนำกรณีติดโควิด-19 โดยระบุว่า ติดโควิดกักตัว 5 วันเหลือ 1 ขีด หลายรายหลังจากนั้นยังพบไวรัสจำนวนมากไม่ใช่ซากเชื้อ ระวังแพร่ต่อให้คนอื่นโดยเฉพาะคนเปราะบาง ดังนั้น หน้ากากมิดชิด ทานข้าวคนเดียวต่ออีก 5 วัน ที่สำคัญพวกเรา หมอ พยาบาล กัก 5 วัน ให้ทำงานต่อATK อย. สหรัฐฯ ประกาศมาตลอดว่าไม่ไว และโอกาสที่จะ 2 ขีด ตั้งแต่ต้น น้อย […]
โควิดไวรัสร้ายถล่มโลก ปุจฉาหลุดจากแล็บ
“โควิด”…ไวรัสร้ายถล่มโลก สร้าง ความเสียหายมากมายมหาศาลทั้งสุขภาพ…เศรษฐกิจหนึ่งในประเด็นสำคัญที่น่าสนใจมีว่า…จนถึงปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานว่ามาจาก “ธรรมชาติ” จนกระทั่งถึงปี 2022 หลักฐานทั้งหมดบ่งชี้ไปในทิศทางที่ว่าน่าจะหลุดออกมาจาก “ห้องแล็บ” ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หรือ “หมอดื้อ” คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาฯ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้มุมมองไว้ว่า ข้อที่หนึ่ง…รายงานจากคณะกรรมการแลนเซ็ท (Lancet commission) วันที่ 14 กันยายน 2022 ประธานคณะกรรมการ คือศาสตราจารย์ Jeffrey Sachs และนักวิทยาศาสตร์ที่มีชื่อเสียงอื่นๆ สรุปว่า…มีการปกปิดข้อมูลไม่โปร่งใสตั้งแต่ต้นและไม่มีหลักฐานชัดเจนใดๆ สนับสนุนการกำเนิดจากธรรมชาติ ข้อถัดมา…รายงานจากรัฐสภาสหรัฐฯปลายเดือนตุลาคม 2022 ระบุน่าจะเกิดจากการศึกษาวิจัยและหลุดจากห้องปฏิบัติการของอู่ฮั่นด้วยข้อมูลมากกว่า 200 ชิ้น ข้อสาม…การศึกษาวิจัยเป็นความร่วมมือของสหรัฐฯกับอู่ฮั่นผ่านทางองค์กร EcoHealth alliance โดยได้ทุนสนับสนุนจากสหรัฐฯเอง ข้อที่สี่…ความร่วมมือดังกล่าวกับอู่ฮั่นยังคงมีตลอดจนกระทั่งถึงปัจจุบันในปี 2022 โดยมีการให้ทุนจากสหรัฐฯต่อหลายพันล้านเหรียญ ในการเก็บตัวอย่างไวรัสจากสัตว์ป่าและค้างคาวทั่วโลก รวมกระทั่งถึงประเทศไทย มาเลเซีย และประเทศอื่นๆในเอเชีย โดยมีจุดประสงค์ที่จะทำการตัดต่อพันธุกรรม เพื่อดูว่าจะเข้ามนุษย์ได้ดีขึ้นหรือไม่และเกิดโรครุนแรงได้หรือไม่ ทั้งไวรัสโควิด โคโรนาไวรัส ไวรัสนิปาห์ เฮนดรา และไวรัสไข้เลือดออก และมีห้องปฏิบัติการชั้นนำร่วมจากสหรัฐฯและในเอเชียร่วมด้วย ข้อที่ห้า…หนังสือตีพิมพ์จำหน่ายทั่วโลกเปิดเผยข้อมูลการกำเนิดไวรัสโควิด […]
